Pęcherz moczowy i jelita

Wiele schorzeń może mieć wpływ na pęcherz moczowy i jelita. Są to na przykład:

• Udar mózgu może uszkodzić szlaki nerwowe, które kontrolują pęcherz i/lub jelita
• Długi covid może występować wraz z zespołem jelita drażliwego, który zwykle ustępuje z czasem
• Niektóre choroby układu oddechowego mogą pogorszyć problem nietrzymania moczu

(niemożność kontrolowania, jak często oddaje się mocz) lub spowodować inne problemy, takie jak biegunka lub zaparcia.

O problemach z pęcherzem moczowym i jelitami może być trudno rozmawiać i mogą one być krępujące, ale nie bój się powiedzieć lekarzowi lub innemu pracownikowi opieki zdrowotnej, jeśli wizyty w toalecie są dla Ciebie męką. Te problemy mogą mieć duży wpływ na Twoje samopoczucie i można zazwyczaj je leczyć lub kontrolować po tym, jak omówisz je ze specjalistą.

Nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu to sytuacja, w której masz problem z kontrolowaniem, kiedy oddajesz mocz. Możesz zauważyć, że musisz oddawać mocz częściej lub że „popuszczasz”, kiedy się śmiejesz, kaszlesz lub wysilasz fizycznie. W niektórych przypadkach utrata kontroli nad pęcherzem jest całkowita.

Jeśli masz problemy z nietrzymaniem moczu, do wyboru masz podpaski, wkładki do bielizny i specjalnie zaprojektowaną bieliznę, która pochłania wilgoć. W ostatnich latach producenci bardzo ulepszyli te produkty – w sprzedaży łatwo znajdziesz wkładki, które są cienkie, wygodne i niezauważalne. Możesz nawet kupić bieliznę dla osób nietrzymających moczu nieróżniącą się wyglądem od zwykłej bielizny. Większość aptek zaopatruje się we wkładki na nietrzymanie moczu. Można je znaleźć obok lub w pobliżu produktów higienicznych dla kobiet.

Możesz również dostać zalecenie wykonywania ćwiczeń wzmacniających mięśnie pęcherza moczowego lub dna miednicy, tj. mięśnie, które otaczają twoją cewkę moczową, odbyt i narządy rozrodcze.

Jeśli musisz oddawać mocz częściej niż zwykle, ale jesteś w stanie powstrzymać się od wizyty w toalecie przynajmniej przez chwilę, pomocne może być zmniejszenie ilości przyjmowanych płynów i upewnienie się, że w miarę możliwości nigdy nie jesteś za daleko od ubikacji. Pomocne może być również unikanie herbaty i kawy, które są diuretykami (tzn. powodują wzmożoną produkcję moczu) oraz ograniczenie spożycia alkoholu.

Nietrzymanie kału

Nietrzymanie kału wynika zazwyczaj z problemów z mięśniami lub nerwami zwieraczy.

Zwieracze (są dwa: wewnętrzny i zewnętrzny) to pierścienie mięśni wokół odbytu, które zaciskają się i rozluźniają, aby utrzymać stolec wewnątrz ciała lub wypchnąć go na zewnątrz. Po uszkodzeniu mięśni lub kierujących nimi nerwów może okazać się, że zwieracze nie wykonują już prawidłowo swojego zadania. Może to prowadzić do puszczania gazów bez możliwości ich kontrolowania albo do wycieku płynnego lub stałego stolca z odbytu.

Można kupić wkładki zaprojektowane specjalnie dla osób nietrzymających kału. Dostępne są wkładki zapachowe lub redukujące nieprzyjemne zapachy. Wkłada się je do bielizny, gdzie wyłapują małe wycieki.

Czasem na nietrzymanie moczu ma wpływ dieta. Zbyt duża ilość błonnika, kofeiny, alkoholu lub sztucznych słodzików może rozluźniać stolec, zwiększając prawdopodobieństwo wycieków.

Istnieją ćwiczenia, które mogą pomóc wzmocnić mięśnie zwieraczy i otaczające je mięśnie miednicy. Wykonując je, możesz bardzo skutecznie ograniczyć nietrzymanie moczu.

Podobnie jak w przypadku nietrzymania moczu, zwyczajna pewność, że można szybko dostać się do toalety, często znacznie ułatwia życie.

Zaparcia

Zaparcie to sytuacja, w której masz problem z oddaniem kału. Może to wynikać z tego, że kał jest zbyt twardy i nie zawiera wystarczającej ilości płynu, ale częściej jest to spowodowane nieprawidłowymi ruchami robaczkowymi jelit. Jest to powszechne po udarze mózgu, a u niektórych osób wiąże się z długim covidem.

Zaparcia mogą być bardzo bolesne, ponieważ w jelitach gromadzi się ciśnienie. Mogą również wymuszać napinanie się podczas wizyt w toalecie, co stanowi obciążenie dla serca i może uszkodzić mięśnie odbytu i odbytnicy. Istnieje jednak wiele skutecznych metod leczenia zaparć.

• Dieta wysokobłonnikowa – zawierająca dużo otrębów, płatków zbożowych i owoców – rozluźnia stolec, ułatwiając jego oddawanie.
• Dbanie o dobre nawodnienie (picie 2–3 litrów płynów dziennie) również może pomóc w rozluźnieniu stolca.
• Środki przeczyszczające, takie jak senes lub środki zmiękczające stolec, mogą pomóc złagodzić zaparcia.
• Unikanie przetworzonej żywności, takiej jak białe pieczywo i słodycze.

Kwestie, na które warto zwrócić uwagę

Problemy z pęcherzem moczowym i jelitami mogą mieć wpływ na resztę ciała. Porozmawiaj z lekarzem lub pracownikiem opieki zdrowotnej, jeśli zauważysz którykolwiek z poniższych objawów:

• krew w kale lub moczu
• silny ból podczas wizyt w toalecie
• krwawienie z odbytu lub odbytnicy
• silny ból żołądka lub brzucha
• Objawy odwodnienia – zawroty głowy, dezorientacja, bardzo ciemny kolor moczu lub suchość ust i oczu